GAP Bölgesi'nde Kuraklık Alarmı: Yağışlar Yüzde 60'a Varan Oranlarda Azaldı

TEMA Vakfı Şanlıurfa İl Temsilciliği, 2024–2025 tarım yılında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ni etkisi altına alan şiddetli kuraklık konusunda kamuoyunu uyardı. Vakıf, yaşanan iklim krizinin tarımı, hayvancılığı ve bölge ekonomisini tehdit ettiğini vurguladı.

Türkiye genelinde etkisini sürdüren kuraklık, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamındaki illerde çok daha yıkıcı sonuçlar doğuruyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2025 su yılı verilerine göre, GAP illerinde yağışlar normallerin yüzde 50’sinin altına düştü.

En yüksek yağış azalması Gaziantep’te yüzde 59,5 ile kaydedilirken, Şanlıurfa’da yüzde 55,7, Mardin’de yüzde 58,5, Şırnak’ta yüzde 51 ve Diyarbakır’da yüzde 40,2 oranında düşüş yaşandı.

Kuraklık, Türkiye'nin en önemli tarımsal üretim alanlarından biri olan GAP Bölgesi’nde ciddi tehditler yaratıyor. TEMA Vakfı'nın açıklamasına göre, kuru tarım yapılan alanlarda verim kaybı yüzde 40’lara kadar çıkabilir. Sulama altyapısına rağmen su kaynaklarının azalması, özellikle pamuk, mısır ve mercimek gibi stratejik ürünlerin üretim planlarını da riske atıyor.

Bölgedeki büyük barajlar olan Atatürk, Keban ve Karakaya’da su seviyeleri kritik eşiklere yaklaşırken, yeraltı sularında da ciddi düşüşler yaşanıyor. Artezyen kuyularının verimi azalırken, sulama birlikleri hem artan enerji maliyetleri hem de su kıtlığı nedeniyle ciddi sıkıntılarla karşı karşıya.

Meraların kuruması, hayvancılıkla geçinen aileleri zor durumda bırakıyor. Hayvanlar için yem temininde yaşanan zorluklar, et ve süt üretiminde düşüşe, buna bağlı olarak da fiyat artışlarına neden olabilir.

TEMA Vakfı’nın açıklamasında, kuraklığın sosyal sonuçlarına da dikkat çekildi. Tarımsal üretimdeki düşüş, çiftçilerin borç yükünü artırıyor ve kırsal bölgelerden şehirlere göçü hızlandırıyor. Bu durumun, bölge ekonomisinin temel direklerinden birini zayıflatacağı ifade edildi.

TEMA Vakfı Şanlıurfa İl Temsilciliği tarafından yapılan çağrıda, kuraklığın geçici değil, kalıcı bir iklim gerçeği olduğu vurgulanarak şu önerilere yer verildi:

Kuraklığa dayanıklı tarım modelleri geliştirilmesi,

Toprak koruma ve su verimliliği projelerinin yaygınlaştırılması,

Tarım politikalarının iklim krizine uyumlu hale getirilmesi,

Çiftçilerin desteklenmesi ve kırsal kalkınma programlarının güçlendirilmesi gerektiği belirtildi.

TEMA, açıklamasının sonunda şu ifadelere yer verdi:

“Kuraklık, artık olağanüstü bir doğa olayı değil, hayatımızın kalıcı bir parçasıdır. GAP gibi tarıma dayalı bölgelerde bu gerçek, yaşamın her alanını etkilemektedir. TEMA Vakfı olarak doğa ile uyumlu üretim anlayışını savunuyor, tüm paydaşları bu konuda sorumluluk almaya davet ediyoruz.
Toprağını kaybeden, geleceğini kaybeder. Suya sahip çıkmak, hayata sahip çıkmaktır.”

Haber: Mehmet Emin Kuş