CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, Emekli Sandığı kapsamında emekli
olup vefat etmiş sigortalının, Emekli Sandığı’ndan emekli olmuş kız çocuğunun,
aynı zamanda yetim aylığına hak kazanması maksadıyla TBMM Başkanlığı’na kanun
teklifi sundu.
Tanal’ın
hazırladığı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nde, SSK ve Bağ-Kur emeklisi olan kız
çocuklarının yetim aylığına hak kazandıkları, ancak Emekli Sandığı’ndan emekli
olanlara yetim aylığı alma hakkı tanınmadığına dikkat çekildi.
Kanun
teklifinin gerekçesinde, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu ile tüm sigorta kollarında bulunan çalışanların tek bir kurum
aracılığıyla sigorta primlerinin takip edebilir hale geldiği hatırlatıldı.
SGK
kapsamında sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine, bir diğer deyişle
sigortalının geride kalan yakınlarına belirli şartlar altında SGK tarafından
yapılan ödemenin ‘ölüm aylığı’ olarak ifade edildiğinin aktarıldığı gerekçede,
Sigortalının hak sahiplerinin ise 5510 sayılı Kanun’da belirtildiği, bunlar eş,
çocuk, anne ve baba olduğu anlatıldı.
SGK
kapsamındaki sigortalının vefat etmesi halinde eşine bağlanan paraya dul
aylığı, çocukları için bağlanan paraya yetim aylığı denildiğinin dile getirildiği
gerekçede, şöyle devam edildi: “Aylık maaş alacak kişilerin çalışma, sağlık,
eğitim durumu, cinsiyet, yaş gibi bazı kriterler aranmaktadır. Ekim 2008
tarihinden sonra vefat eden sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı
bağlanabilmesi için; 4/A ve 4/B sigortalıları için en az 1800 gün uzun vadeli
sigorta kolları primi (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi)
bildirilmiş olmak, veya sadece 4/A’lılar ( eski adıyla SSK’lılar) için her
türlü borçlanma süreleri hariç olmak üzere az 5 yıldan beri sigortalı bulunup
toplamda 900 gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olmak, 4/B
sigortalıları için her türlü prim borcunu ödemiş olmak, sigortalının ölmeden
önce malullük veya yaşlılık aylığına hak kazanmış olup işlemleri henüz
tamamlanmamış olması veya aylık alıyor olması, bağlanmış bulunan malullük
vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı sigortalı olarak çalışmaya başlamaları
nedeniyle kesilmiş olması ve yazılı talepte bulunmak şartları aranmaktadır.”
ARADAKİ EŞİTSİZLİK GİDERİLMELİ
Vefat
eden sigortalının çocuklarının ölüm aylığı almalarının kız çocuğu, erkek çocuğu
ve malul çocuklar olarak ayrı ayrı değerlendirilmeye tabi tutulduğunun
kaydedildiği gerekçede, “kız çocuklarına aylık bağlanabilmesi için 5510 sayılı
Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi
sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olma şartı dışında,
bunların yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan
boşanmaları veya dul kalması şartı bulunduğu” hatırlatıldı.
CHP’li
Mahmut Tanal’ın imzasını taşıyan kanun teklifinin gerekçesinde, SSK ve Bağ-Kur
emeklisi olan kız çocukları, yetim aylığına hak kazanırken, Emekli Sandığı’ndan
emekli olan kız çocuklarına yetim aylığı alma hakkı tanınmadığının
vurgulanarak, “Ancak işbu husus hukuka ve hakkaniyete aykırılık teşkil
etmektedir” denildi.
Eşitlik ilkesinin düzenlendiği Anayasa’nın 10. maddesinin anımsatıldığı
gerekçede, “Dolayısıyla SSK ve Bağ-Kur emeklisi kız çocukları, yetim aylığına hak
kazanırken, Emekli Sandığı’ndan emekli olmuş kız çocuklarının yetim aylığına
hak kazanamamaları Anayasamıza açıkça aykırılık teşkil etmektedir. Emekli
Sandığı’ndan emekli olan kız çocuklarının da SSK ve Bağ-Kur emeklisi olan kız
çocuklarına sağlanan hakkın tanınması gerekmektedir” ifadelerine yer verildi.
Kanun
teklifinin gerekçesinde, Emekli Sandığı’ndan emekli olmuş kız çocuklarının
yetim aylığına hak kazanmasının sağlanarak, SSK ve Bağ-Kur emeklisi kız
çocukları ile aralarındaki adaletsizliğin, eşitsizliğin giderilerek yaşanan hak
kayıplarının önüne geçilmesinin hedeflendiğinin altı çizildi.
YORUMLAR