Kur’an’dan Hayata Mesajlar
Allah ile insan arasındaki iletişim insanlık tarihiyle başlar. Daha doğrusu Allah’ın insanı yaratmasıyla insanlık tarihi ve iletişim de başlamış olur.
Ezeli ve ebedi olan Allah, bilinmek ve imtihan etmek istediği için insanları yarattı. Yarattığı insanlarla gönderdiği kitaplar ve görevlendirdiği seçkin elçilerle iletişim kurmuş. İnsanların da sürekli olarak yaratıcısıyla iletişim halinde olmaları ve bunu canlı tutmaları için bilinç/şuur (ihsan), güzel sözler, hayırlı işler hassaten namaz ve dua gibi imkânlar sunmuştur.
Sözlü, yazılı veya davranışlarla ortaya konan her türlü iletişim ve ilişkide hitaplar çok önemlidir.
İletişimi yaratan ve başlatan Allah ile kulları arasında da hitaplar çok önemli ve hikmetlidir.
Allah ile insan arasındaki son ve mükemmel ilahi iletişim olan Kur’an-ı Kerim’de birçok hitap ifadesi kullanılmıştır.
Kur’an-ı Kerim’de yer alan ve her bir harfi hikmetle nazil olan mucize kitaptaki hitaplar ve ifadeler, Allah ile insan arasındaki önemli bir iletişim şeklini ifade eder.
Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’inde muhataplarına ve hitabın yeri ile zamanına göre
‘’Ey İnsanlar!’’ ,
’’Ey İman Edenler!’’,
‘’Ey Kitap Ehli!’’,
’’Ey Rasul!’’,
‘’Ey Nebi!’’,
‘’Ey İsrailoğulları!’’,
’’ Ey Kâfirler!’’,
‘’Ey Âdemoğulları!’’,
‘’Ey Nuh’un çocukları!’’,
‘’Ey Cahiller!’’,
Ey sapkınlar!’’,
‘’Ey Mücrimler!’’,
‘’Ey Cin ve insan topluluğu!’’ gibi farklı ifadelerle iletişim kurmaktadır.
Kur’an-ı Kerim’de yer alan bu hitap ifadeleri söz konusu muhatabın kimliğini bildirdiği gibi aynı zamanda muhataba verilen mesajı da büyük oranda belirleyici mahiyettedir.
“Ey insanlar!” ve “Ey iman edenler!” hitapları da en çok kullanılan hitaplardan sadece ikisidir. “Ey insanlar” hitabıyla Allah, hem inananlara hem de inanmayanlara seslenirken, “ey iman edenler” hitabıyla sadece inananlara seslenmektedir. Bu anlamda “ey iman edenler” hitabı muhataplarının iman tercihini vurgulayıp tasdikle şereflendirirken, “ey insanlar” hitabında ise insanlık ortak paydasından dolayı insana seslenme ve insanlık değerlerine vurgu var.
"Ey insanlar" hitabı, çok uzun zamandır dikkatimi çekmekle beraber Rabbimizin insanlık ortak paydasında bulunan kullarından istedikleri, bekledikleri ve yapmamız gerekenler sürekli bu mesajlar üzerine yoğunlaşmaya beni davet ediyor gibiydi.
"Ey insanlar" diye başlayan ayetler, Kur'an'ın evrensel bir mesaj olduğunun da kanıtlarındandır. İslam dini, bütün insanlık için gönderilmiş rahmet ve rehberlik olduğuna göre bu hitaplarda tüm insanlar ve insanlık adına hikmetli mesajlar var.
Kur’an’ı Kerim’in tamamı Yüce Allah tarafından Allah Rasulü üzerinden bütün insanlara yapılan evrensel hem edebi hem de ebedi bir hitaptır. El Hâkim olan Allah, Hikmetli Kur’an’da kullandığı bazı özel hitaplarla durumu daha da somutlaştırıp o grupla ilgili bazı özel mesajlar vermektedir. Hatta bu hitapların bizzat kendisi Kur’an açısından olumlu ya da olumsuz özellikler taşımaktadır. Mesela “ey inkâr edenler” hitabıyla başlayan bir ayette o grubun yanlış inançlarına dikkat çekilmekte ve onlar yanlışlıkları hususunda uyarılmaktadır. Yine hitap kitlesi bakımından olumlu bir anlam taşıyan “ey iman edenler” hitabına müteakiben Müslümanların neyi yapıp neyi yapmamalarının altı çizilmektedir.“Ey insanlar” hitabıyla başlayan ayetlerin çoğunluğunun Mekki surelerde geçtiği göz önüne alındığında söz konusu hitapla başlayan ayetlerin iman/inanç/itikad konularında mesajlar vermesi doğal ve gerekli olandır. Zaten bilindiği üzere Mekki surelerde en çok işlenen konu itikadî konulardır.
Ey insanlar! Şüphesiz Rasûl size Rabbinizden hakikati (Kur'an'ı) getirdi. Öyleyse iman etmeniz sizin için hayırlıdır. Eğer inkâra saparsanız biliniz ki, göklerde ve yerde olanların tümü Allah'ındır (O'nun sizin imanınıza ihtiyacı yoktur). Allah (her şeyi) hakkıyla bilendir, mutlak hüküm ve hikmet sahibidir. Nisâ Suresi 170. Ayet
De ki: “Ey insanlar! Size Rabbinizden hak (Rasul ve Kur'an) gelmiştir. Artık kim doğru yola girerse, ancak kendisi için girer. Kim de (Haktan) saparsa ancak kendi aleyhine sapar. Ben sizin üzerinizde (davranışlarınızdan sorumlu) bir vekil değilim.”Yunus Suresi 108. Ayetlerden anlaşılacağı üzere Rabbimiz tüm insanlardan, insanlık paydasında birleşen bizlerden kitabı Kur’an’a ve Allah’ın elçisi olup Kur’an’ı tebliğ eden Rasulü Hz.Muhammed (s.a.v) ‘e tabi olup uymamızı ister.
Rabbimiz Allah’a inanıp güvenmenin biz insanlar için en iyi, en doğru, en güzel ve en hayırlı tercih olacağını; İnkara sapmanın da zararının bize olacağını, Allah’ın bize ve hiçbir şeye muhtaç olmadığını ama bizim her an Allah’a muhtaç olduğumuzu,Allah’a hiçbir şekilde zarar veremeyeceğimizi, kendimize kötülük yaparak zarar ziyanla hüsrana saplanacağımızı bildirir.
Duygu , düşünce ve davranışlarımızın sorumluluğu bize ve tercihlerimize aittir.
Yüce Allah, Rasulü Hz. Muhammed (s.a.v.)'i, hak dini tebliğ etmek üzere insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak göndermiştir.
Hz. Muhammed (s.a.v.)'in tebliğ ettiği esaslara iman etmek ve O’nun rehberliğinde sorumluluk bilinciyle hayatı yaşamak, insanlık paydasın olan herkes için son derece gerekli, hayırlı ve faydalıdır.
İnsanlar muhtaç varlıklar olup Allah'a ve O’nun doğru yoluna girmeye,ulaştırılmalarına ihtiyaçları var; Allah'ın hiçkimseye ve hiçbir şeye ihtiyacı yoktur.
İman ve inkar insanların iradesine, tercihlerine bırakılmıştır. Kim inkar ederse, zararlı çıkar; çünkü inkar eden, yerdeki ve göklerdeki her şeyin sahibi olan Allah'a asi olarak gelecek bütün nimetleri reddettiği gibi, O’ndan gelecek bütün cezaları da hak etmiş olur.
Yaratan, yaşatan ve rızık veren rab olarak Allah, kulları olan insanlardan isteyip beklediği hüküm ve hikmetine uygun kulluğu sürdürmeleridir.
İnsanlığın ortak paydaları olan hayırlarda yarışarak rabbimizi razı etme dua ve temennileriyle…
Selam dua ve muhabbetlerimle..
A.Erkan FURKANOĞLU
16.05.2023 02.04
Manisa
YORUMLAR